Διακοπή καπνίσματος

Δεν είναι ποτέ αργά για να σταματήσουμε το κάπνισμα. Όσο πιο γρήγορα το διακόψουμε, τόσο περισσότερο μειώνονται οι πιθανότητές να νοσήσουμε από καρκίνο και άλλες ασθένειες.

Κίνδυνοι & Οφέλη στην υγεία

Η Επιδημιολογία του καπνίσματος στον κόσμο με μία ματιά:

Η κατανάλωση καπνού είναι ο μεγαλύτερος παράγοντας κινδύνου για την υγεία και η κυριότερη αιτία πρόωρου θανάτου καθώς σκοτώνει έως και τους μισούς χρήστες του.
Ο καπνός σκοτώνει πάνω από 8 εκατομμύρια ανθρώπους ετησίως. Περισσότεροι από 7 εκατομμύρια αυτών των θανάτων είναι αποτέλεσμα της άμεσης κατανάλωσης, ενώ περίπου 1,2 εκατομμύρια είναι το αποτέλεσμα της έκθεσης μη καπνιστών στο παθητικό – δευτερογενές κάπνισμα.
Είναι σαφές πως ο καπνός σε οποιαδήποτε μορφή του είναι επιβλαβής και δεν υπάρχει ασφαλές επίπεδο έκθεσης σε αυτόν. Το κάπνισμα είναι η πιο κοινή μορφή χρήσης καπνού παγκοσμίως. Άλλα προϊόντα καπνού περιλαμβάνουν ναργιλέ, πούρα, καπνό σε στριφτά τσιγάρα, καπνό σε πίπα, ηλεκτρονικά και θερμαινόμενα τσιγάρα, κ.ά.
Η κατανάλωση καπνού και συναφών καπνικών προϊόντων και το δευτερογενές/παθητικό κάπνισμα είναι οι κύριες αιτίες εμφάνισης ασθενειών, όπως καρκίνος του πνεύμονα, καρδιαγγειακές και αναπνευστικές παθήσεις, προκαλώντας περισσότερους από 3 εκατομμύρια θανάτους ετησίως.

«8 στις 10 περιπτώσεις καρκίνου του πνεύμονα οφείλεται στο κάπνισμα»

Πηγή:

WHO, 27 Μαΐου 2020, https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/tobaccowww.nice.org.uk/

Οφέλη από τη διακοπή καπνίσματος

Η διακοπή καπνίσματος προσφέρει άμεσα και μακροπρόθεσμα οφέλη στην υγεία μας.

Αύξηση προσδόκιμου ζωής

(σε έτη μετά τη διακοπή καπνίσματος)

3 έτη

Ηλικία διακοπής: 60 ετών

6 έτη

Ηλικία διακοπής: 50 ετών

9 έτη

Ηλικία διακοπής: 40 ετών

10 έτη

Ηλικία διακοπής: 30 ετών

Σε 1 έτος , ο κίνδυνος καρδιαγγειακού επεισοδίου έχει μειωθεί στο μισό.

Ευεργετικές αλλαγές στην υγεία μας:

20 λεπτά μετά τη διακοπή

Ο καρδιακός ρυθμός και η αρτηριακή μας πίεση, μειώνονται.

12 ώρες μετά τη διακοπή

Το επίπεδο του μονοξειδίου του άνθρακα στο αίμα μας μειώνεται στο φυσιολογικό.

2-12 εβδομάδες μετά τη διακοπή

Η κυκλοφορία του αίματος βελτιώνεται και η πνευμονική μας λειτουργία αυξάνεται.

1-9 μήνες μετά τη διακοπή

Ο βήχας και η δύσπνοια μειώνονται.

1 έτος μετά τη διακοπή

Ο κίνδυνος καρδιαγγειακού επεισοδίου έχει μειωθεί στο μισό.

5 χρόνια μετά τη διακοπή

Ο κίνδυνος καρκίνου του στόματος, της κεφαλής-τραχήλου και του λάρυγγα μειώνεται στο μισό. Ο κίνδυνος εγκεφαλικού επεισοδίου μειώνεται ενώ για τα επόμενα 5 έως 15 χρόνια είναι ίδιος με κάποιου που δεν έχει καπνίσει.

10 χρόνια μετά τη διακοπή

Ο κίνδυνος καρκίνου του πνεύμονα μειώνεται στο μισό, σε σχέση με τον καπνιστή, ενώ ο κίνδυνος καρκίνου του οισοφάγου, της ουροδόχου κύστεως, του τραχήλου της μήτρας, του παγκρέατος και των νεφρών μειώνεται.

15 χρόνια μετά τη διακοπή

Ο κίνδυνος στεφανιαίας νόσου είναι ίδιος με κάποιου που δεν κάπνισε ποτέ.

Μπορούν τα άτομα όλων των ηλικιών που έχουν ήδη αναπτύξει προβλήματα υγείας που σχετίζονται με το κάπνισμα να επωφεληθούν από τη διακοπή;

Τα άτομα που συνεχίζουν να καπνίζουν μετά τη διάγνωση καρκίνου αυξάνουν τον κίνδυνο για μελλοντικούς καρκίνους και θάνατο. Η διακοπή του καπνίσματος βελτιώνει την πρόγνωση και την πορεία της νόσου καθώς και την ανταπόκριση στη θεραπεία.
Τα άτομα με χρόνια αναπνευστικά νοσήματα επιτυγχάνουν καλύτερη ποιότητα ζωής με τη διακοπή καπνίσματος, λιγότερες παροξύνσεις και νοσηλείες, καλύτερη ανταπόκριση στη φαρμακοθεραπεία και βελτίωση στην έκπτωση της αναπνευστικής τους λειτουργίας.
Τα άτομα που σταματούν το κάπνισμα ακόμα και 24 ώρες πριν από χειρουργική επέμβαση αυξάνουν την ταχύτητα ανάρρωσης, βελτιώνοντας τη λειτουργία του ανοσοποιητικού και αναπνευστικού συστήματος.
Τα διαβητικά άτομα που καπνίζουν, δεν έχουν σωστή ρύθμιση του διαβήτη και εμφανίζουν διάφορες διαβητικές επιπλοκές πιο έντονα. Με τη διακοπή καπνίσματος επιτυγχάνεται μείωση της εμφάνισης επιπλοκών αλλά και καλύτερη ρύθμιση του διαβήτη.
Τα άτομα που σταματούν το κάπνισμα μετά από καρδιακή προσβολή μειώνουν τις πιθανότητες εμφάνισης άλλης καρδιακής προσβολής κατά 50%.

Πηγή:

Tønnesen H, Nielsen PR, Lauritzen JB, Møller AM. Smoking and alcohol intervention before surgery: evidence for best practice. Br J Anaesth 2009;102(3):297–306.

Τρόποι διακοπής καπνίσματος

Ξεκινώντας το ταξίδι της διακοπής καπνίσματος

Ο καλύτερος και αποτελεσματικότερος τρόπος διακοπής καπνίσματος είναι ο συνδυασμός φαρμακοθεραπείας και συμβουλευτικής. Όταν γίνεται από έναν επαγγελματία υγείας εκπαιδευμένο στις παραπάνω μεθόδους διακοπής, οι πιθανότητες επιτυχούς διακοπής μπορούν να υπερδιπλασιαστούν.

Ξεκινάμε συνειδητά το ταξίδι της διακοπής καπνίσματος

3 βασικά βήματα πριν ξεκινήσουμε:

Συνειδητοποιούμε τους λόγους διακοπής

Γιατί θέλουμε να σταματήσουμε το κάπνισμα; Το να γνωρίζουμε το γιατί είναι ένα σημαντικό βήμα στη διαδικασία της διακοπής και μπορεί να μας βοηθήσει να συνεχίσουμε την προσπάθεια όταν δυσκολευτούμε. Σκεφτόμαστε ποιος είναι ο πιο σημαντικός λόγος για εμάς.

Κατανοούμε τι μας περιμένει

Η διακοπή του καπνίσματος είναι ένα ταξίδι, όχι ένα γεγονός. Πρέπει να θυμόμαστε ότι το κάπνισμα δεν είναι μια κακιά συνήθεια, αλλά νόσος εξάρτησης στη νικοτίνη. Το να γνωρίζουμε τι να περιμένουμε μπορεί να μας βοηθήσει στην πορεία.

Ζητάμε τη βοήθεια ενός επαγγελματία υγείας

Ο επαγγελματίας υγείας μπορεί να αποτελέσει το βασικό πρόσωπο που θα μας ενημερώσει και θα μας καθοδηγήσει, όχι μόνο στα πρώτα βήματα αλλά και καθ’ όλη τη διάρκεια της πορείας της διακοπής καπνίσματος. Μπορεί να μας συστήσει την κατάλληλη υποστηρικτική θεραπεία και να μας συμβουλεύσει σε κάθε βήμα.

Ρωτάμε το γιατρό μας ή το φαρμακοποιό μας.
Συμβουλευόμαστε τον Πνευμονολόγο μας

Βρίσκουμε το πλησιέστερο Ιατρείο Διακοπής Καπνίσματος στην περιοχή μας.

Ασφαλείς και αποτελεσματικές θεραπείες για τη διακοπή του καπνίσματος

Ο καλύτερος τρόπος διακοπής καπνίσματος είναι η συμβουλευτική, σε συνδυασμό με τη φαρμακoθεραπεία.

Τα αποτελεσματικά φάρμακα της διακοπής καπνίσματος είναι :

Θεραπεία υποκατάστασης με νικοτίνη

Είναι διαθέσιμη σε διαφορετικά σκευάσματα όπως αυτοκόλλητα, σπρέι, τσίχλες και πιπάκι.
Η χρήση των υποκατάστατων μπορεί να μειώσει την έντονη επιθυμία για κάπνισμα και να ανακουφίσει από τα συμπτώματα στέρησης.
Η διάρκεια της θεραπείας είναι τουλάχιστον 12 εβδομάδες.
Ενημερωνόμαστε από τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό για τη σωστή χρήση των υποκατάστατων.
Το κόστος είναι μικρότερο από το κόστος του καπνίσματος.
Η θεραπεία είναι διαθέσιμη στα φαρμακεία και χωρίς ιατρική συνταγή.

Φαρμακευτική αγωγή χωρίς υποκατάσταση της νικοτίνης

Για τη μείωση της έντονης επιθυμίας για νικοτίνη και για την πρόληψη των υποτροπών δύο σκευάσματα είναι διαθέσιμα στην Ελλάδα: Η Βαρενυκλίνη και η Υδροχλωρική Βουπροπιόνη.
Η διάρκεια της θεραπείας είναι τουλάχιστον 10-12 εβδομάδες, ανάλογα με το σκεύασμα που θα επιλέξουμε.
Ο γιατρός θα μας συμβουλεύσει αν η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να μας βοηθήσει.
Τα φάρμακα είναι διαθέσιμα στα φαρμακεία και δίνονται με συνταγή από τον γιατρό μας.

Συμβουλευτική

Πιστοποιημένα ιατρεία διακοπής καπνίσματος παρέχουν συμβουλευτική είτε ατομικά είτε σε ομάδες. Η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρία διαθέτει Ιατρεία Διακοπής Καπνίσματος σε όλη την Ελλάδα. Περισσότερες πληροφορίες υπάρχουν στην ιστοσελίδα http://www.denkapnizo.org/

Υποστήριξη από τους Επαγγελματίες Υγείας

Η επίσκεψη σε ένα Ιατρείο Διακοπής Καπνίσματος θα μας βοηθήσει:

Να κατανοήσουμε τον μηχανισμό εξάρτησης από τη νικοτίνη.
Να καταλάβουμε τα οφέλη της διακοπής καπνίσματος.
Να εντοπίσουμε τα δικά μας κίνητρα για διακοπή, αλλά και να δούμε τι μας εμποδίζει να διακόψουμε.
Να μάθουμε τρόπους ώστε να διαχειριστούμε τις δυσκολίες.
Να επιλέξουμε ανάμεσα σε ασφαλείς και αποτελεσματικές μεθόδους διακοπής.
Να ανακαλύψουμε δεξιότητες που θα μας βοηθήσουν να αντιμετωπίσουμε την έντονη επιθυμία για κάπνισμα.
Να αναπτύξουμε στρατηγικές για το πώς να ζητήσουμε στήριξη από την οικογένεια και τους φίλους.

Ρώτησε τον γιατρό ή φαρμακοποιό σου.
Συμβουλεύσου τον Πνευμονολόγο σου